Hiç şüphe yok ki kripto para – özellikle Bitcoin – yatırımcıları son 6 ayda büyük duygu değişimleri yaşadı. Aralık ayında 20 bin dolar seviyesine ramak kaldı ve yatırımcılar tam anlamıyla bayram etti. 2018’in Şubat ayında ise Bitcoin fiyatı 6200 dolar seviyesini, yani tam olarak dibi gördü. Fiyat şu sıralar tekrar hareketlendi ve artık yeşil renkli grafikleri görür olduk. Aslında tam da bu noktada bir kere daha hatırlamamız gereken şey, piyasanın hep yüksek volatiliteye sahip olabileceği.
Bu makalenin bir yatırım tavsiyesi niteliği taşımadığını ve yatırımın altın kuralını bir kere daha hatırlatalım: Asla kaybetmeyi göze alabileceğinizden fazla parayla yatırım yapmayın.
Eğer kripto paraların değeri uzun vadede sürekli olarak yükselseydi yatırımcılar kripto paraların güçlü temelleri olduğunu düşünürdü. Bunun doğal bir sonucu olarak da sonsuza dek HODL stratejisini benimseyerek sahip oldukları coin’leri hiç satmazlardı.
Fakat kripto para yatırımcıları bu kış bir şeyi çok iyi öğrendi: Kara geçmek için iyi bir fiyattan satış yapmak gerekiyor ve daha sonra fiyatlar düştüğünde tekrar alım yapmak. Buradaki tek sorun satış ve alım yapılacak doğru zamanı tahmin etmek.
Fiyat çalışmalarını ve fiyat hacim tablolarını kapsayan teknik analiz stratejileri bu konuda işe yarayabilir. Ancak bir yatırımcının bu konuda uzmanlaşması için hem yetenek hem de pratiğe ihtiyacı var. Her şeyden önce tabloları her analist farklı bir şekilde yorumlayabilir. Bir analistin sat sinyalini diğer bir analist al sinyali olarak görebilir. Bu yorum farklılığı yüzünden zamanla duygusal önyargılar ön plana çıkar ve yatırımcılar tabloları analiz ederken görmek istediği şeyi görür.
Değer ortalaması nedir?
Değer ortalaması (Value Averaging) yatırımcıların hisse senedi piyasalarında yıllardır kullanageldiği alternatif bir yatırım stratejisi. Yüksek volatiliteye sahip yatırımlarda kısa vadede daha iyi sonuçlar verdiği için tam da kripto para yatırımcılarının aradığı türden bir strateji. Değer ortalaması hepi topu 3 adımdan oluşuyor:
- Coin’ler ucuz olduğunda daha fazla coin alın. (iyi bir değerden)
- Coin’ler pahalı olduğunda daha az coin alın. (daha kötü bir değerden)
- Değer kazanıp fiyatı yükseldiğinde bazı coin’lerinizi satın. (korkunç bir değerden)
Bu 3 adımı izleyen bir yatırımcı coin satın aldığı ortalama fiyatı düşürmüş ve satış yaptığı ortalama fiyatı yükseltmiş olur.
Örnek durum senaryosu:
Diyelim ki 100 dolar değerinde Bitcoin’iniz var ve her ay paranızın aynı miktarda (100 dolar) artmasını istiyorsunuz. Gelecek ay başına kadar BTC fiyatı yarı yarıya düştü. Yani 100 dolarlık yatırımınız artık 50 dolar değerinde. Yatırımınızın değerini ikinci ayda 200 dolara çıkarmak için o noktada 150 dolar değerinde BTC almanız gerekiyor. Bu durumda fiyat çok düşük olduğu için 150 dolarlık daha fazla BTC satın almış ve düşük fiyatı avantaja çevirmiş olursunuz.
Şimdi de üçüncü aya varmadan BTC fiyatının birazcık yükseldiğini gördünüz. 200 dolarlık yatırımınızın değeri artık 220 dolar. Üçüncü ayda sermayenizi 300 dolara çıkarmak için yapmanız gereken tek şey 80 dolar daha yatırmak. Bu durumda geçen ay satın aldığınızdan daha az BTC satın almış olursunuz.
Dördüncü ay başlayana kadar BTC fiyatı önemli ölçüde değer kazandı. Dolayısıyla 300 dolarlık yatırımınız artık 500 dolar değerinde. İlk baştaki hedefiniz doğrultusunda 4. Ayda 400 dolara ihtiyacınız olduğu için 100 dolar değerinde BTC satarsanız kar realizasyonu yapmış olursunuz. Yani gelecek ay fiyat düşse dahi yatırımınız artık daha korunaklı. Bu durumun aksi gerçekleşir ve gelecek ay fiyat artarsa, elinizde hala BTC bulunduğu için karınız artar.
Değer ortalamasının (VA) dezavantajları
Bu stratejinin belki de en kötü yanı, fiyatın takip eden her ay düşmesi durumunda yatırımcının aylık ödemesinin artacağı gerçeği. Bu stratejiyi izleyen bir yatırımcı bir yıl sonunda ilk başta düşündüğünden daha fazla harcama yapabilir. Böyle bir durumun önüne geçmek için yapılabilecek şeylerden biri yıllık maksimum harcama limiti belirlemek olabilir. Yukarıda tasvir ettiğimiz örnek üzerinden gidersek, bir yıl için kendinize en fazla 1200 dolar harcama (yatırım) limiti koyabilirsiniz.
Bu durumda 1200 dolar, dolar maliyet ortalaması (Dollar Cost Averaging) stratejisini (BTC fiyatına bakılmaksızın her ay 100 dolar değerinde BTC alma stratejisi) izlediğinizde 12 ayda cebinizden çıkacak paraya tekabül eder.
Tıpkı VA gibi DCA’de de yatırımcılar alım yaptıkları fiyatın ortalamasını alır. Ancak VA’nın aksine DCA yatırımcılara satış yapıp kara geçmek için en doğru zamanın hangisi olduğunu söylemez.
Örnek vermek gerekirse; BTC fiyatının 20 bin dolara zirve yolculuğu yaptığı Aralık 2017’yi düşünün. DCA yatırımcıları o zaman daha fazla BTC alırdı. VA yatırımcıları ise satış yapıp kara geçerdi.
DCA ile ya da tek seferde daha yüksek bir yatırım yaparak HODL stratejisi izlemeye kıyasla, VA’de yolun sonunda elinizde daha az coin olabilir. O coin’lerin değeri yıllar içinde artış gösterirse HOLD stratejisi portföyünüze büyük değer kazandırabilir.
Fakat yarın ne olacağını kimse bilmiyor. Dolayısıyla başınızı taşlara vurmak yerine fiyat yüksek olduğunda coin satarak ve fiyat düşük olduğunda coin alarak güven bölgesinde kalabilirsiniz. Bu stratejiyi izleyerek volatilite denizinde sörf yapabilir ve fiyat hareketlerinden büyük kar elde edebilirsiniz.
