Sağlık verisi en temel insani ve özel verilerden birisidir. Bireylerin en mahrem ve özel bilgilerinin depolandığı ve aslında stratejik öneme sahip bir veridir. Toplumsal epidemiyolojik çalışmaların yapılmasından, kişiye özel bireysel tedavi planlanmasına kadar bir çok alanda kullanılabilen sağlık verilerinin kayıt altına alınması, saklanması, istenildiğinde kullanılması ve sistemin 7×24 çalışması gerekliliği önemli ve dikkat edilmesi gereken bir süreçtir.
Sağlık verilerinin kayıt altına alınması çok önemli bir süreçtir. Kayıtların doğru, hatasız ve en iyi şekilde uzmanlarca girilmesi gereklidir. Çünkü eksik veya noksan kayıt altına alınmış bir veri gelecekte analiz yapıldığında kullanılamayabilir. Muhtemel kayıt hataları sadece giriş yapan kullanıcı hatası değildir. Kayıt sistemleri de veriyi kayıt altına alırken merkezi sunucu kullanımı nedeniyle hatalı kayıt alınmasına neden olabilir. Bu açıdan bakıldığında blockchain teknolojisi ile kayıt altına alma sürecinde dağıtık sunucu kullanımı sistemsel hataların önüne geçebilir. Böylece giriş yapan kullanıcı hataları hariç sistemsel hatalar önlenebilir.
Diğer taraftan mevcut merkezi sunucu sistemlerinde kayıt altına alınan veriler, istenildiği taktirde silinebilir. Bu durum suistimal ve kötü amaçlı girişimler için bireylerin sağlık verilerinin kayıtlarının silinmesine ve sağlık erişimi sırasında bireylerin sorun yaşamasına neden olur. Yine benzer şekilde blockchain teknolojisi ile kayıt altına alınan verinin silinmesi söz konusu olamayacağı için verinin doğru ve sabit bir şekilde kayıt altına alındığından emin olunabilir.
Doğru şekilde kayıt altına alınmış sağlık verilerinin gizliliğinin en iyi şekilde kurgulanabilmesi çok önemli bir konudur. Çünkü bu veriler bireylerin en mahrem bilgilerini içerebilir ve bu bilgiler şahıslara karşı kötü amaçlı kullanılabilir. Sadece şahıslara karşı değil, bir toplumun sağlık verisinin elde edilmesi o topluma karşı biyolojik silah yapımından tutun da bir çok alanda kötü amaçlı kullanımlara ön ayak olabilir. Bu nedenle gerek bireysel gerekse toplumsal sağlık verilerinin gizli ve erişimi belirli şartlarla olabilecek şekilde saklanması gereklidir. Bu bağlamda blockchain teknolojisi mevcut yazılım teknolojileri içerisinde bilinen en güvenli teknolojiyi bize sunmaktadır. Blockchain’in getirmiş olduğu veri saklama özelliği ile verilere sadece gizli anahtarlar ile erişim olabileceği için güvenlik en uygun şekilde sağlanabilecektir.
Güvenli bir şekilde saklanan sağlık verilerine istenildiği zaman erişilebilmesi de önemli bir konudur. Örneğin bir birey bir sağlık kurumuna başvurduğunda sağlık verilerine erişim sağlanmadığı taktirde, kendisine uygulanacak tedavi planlaması değişebilir. Bu nedenle veri erişimi çok önemlidir.
Diğer taraftan da verilere özellikle toplumsal ölçekte anonim şekilde erişilmesi de gerekir. Böylece epidemiyolojik çalışmalar yapılabilir. Epidemiyolojik çalışmalar ile toplumların mevcut sağlık durumu anlaşılabilir ve ileriye yönelik planlar yapılabilir. Blockchain teknolojisi özellikle veriye erişimi dağıtık sunucu yapısı ile her yerden istenildiğinde yapılmasını sağlamaktadır. Ayrıca blockchain, özel anahtar olmadığı durumda anonim şekilde veriye erişimi sağlayabilir.
Sağlık hizmetlerinin 7×24 bir hizmet olduğu ve aksamasının söz konusu olamayacağı için sağlık verilerinin tutulduğu sistemin de 7×24 çalışması gereklidir. Mevcut merkezi sunucu sistemlerinde ne yazık ki merkezi sunucuda oluşabilecek bir hata veya erişim sorunu sağlık verilerine erişimi kapatacağı için bir çok süreci engelleyebilmektedir. Ancak blockchain dağıtık sunucu teknolojisi ile 7×24 çalışabilir ve erişim temelde hiçbir şekilde engellenmeyebilir.
Görüleceği gibi Blockchain teknolojisi sağlık verileri için önemli sorunlardan kayıt altına alma, saklama, güvenlik ve sürekli erişim zorluklarına çare olabilir. Bu nedenle sağlık verileri için bu teknolojinin kullanılması olumlu bir yaklaşım olacaktır.
Sonuç olarak, şu anda sağlık alanında 70’in üzerinde ICO olduğu düşünüldüğünde önümüzdeki dönemde Blockchain’in diğer veri sistemleri gibi sektörde yerini alacağı söylenebilir.
