Çin’in merkez bankası dijital para birimi (CBDC) pilot programının bir parçası olarak dijital yuanı kabul eden bazı katılımcılar, devlet destekli dijital para birimini kullanma konusundaki endişeleri nedeniyle dijital yuanı kullanmaktan kaçınıyorlar. South China Morning Post’un 13 Mayıs tarihli bir haberine göre, dijital yuan ile ödeme yapılan bazı Çinli devlet çalışanları bu parayı nadiren kullanıyor. Ayrıca bunu kullanmak yerine fiziksel nakde dönüştürüyorlar.
Dijital Yuan Neden Tercih Edilmedi?
Özellikle Suzhou’daki bir Çin devlet bankasında hesap yöneticisi olan Sammy Lin, dijital yuanı tercih etmemesinin nedenini, e-CNY uygulamasında faiz olmaması olarak açıkladı. Ayrıca, dijital yuanın kullanımının çevrimiçi veya çevrimdışı olarak sınırlı olduğunu belirtti. Bu durum, dijital paranın yani CBDC’nin pratik kullanımını kısıtlıyor.
Devlet memuru Andrew Wang, maaşının sadece bir kısmının dijital yuan olarak ödenmesi nedeniyle dijital nakit fikrinden çok endişelenmediğini ifade etti. Ancak, tamamen dijital yuan olarak maaş alan eşinin, dijital paranın kullanışlı olmaması nedeniyle hemen paranın tamamını normal nakit olarak çektiğini belirtti. Wang ayrıca, e-CNY cüzdanıyla para yatırılamadığını veya finansal ürünlerin satın alınamadığını vurguladı.
CBDC Kullanımına İlişkin Endişeler
Çin’deki dijital yuan kullanımına ilişkin genel endişeler arasında, daha geniş gözetim kaygıları ve sınırlı kullanım durumları yer alıyor. Çin Halk Bankası’nın eski Başkanı Yi Gang’a göre, dijital yuan aracılığıyla 20 Temmuz 2023’e kadar 250 milyar dolardan fazla işlem gerçekleştirildi. Ancak, Pekin’deki Cheung Kong İşletme Yüksek Okulu’ndan araştırmacı Ye Dongyan, hükümetin dijital yuanı yaygınlaştırma çabalarında gizlilik ve güvenlik arasında denge kurması gerektiğini belirtti. Dongyan, kağıt para anonimken dijital yuanın farklı olduğunu ve bu nedenle bilgi takibi ve güvenliğinin korunması gerektiğini vurguladı.
Gang, dijital finans çağının en büyük zorluğunun gizlilik sorunları olduğunu belirtti. Ancak, Mart ayında Pekin‘deki bir forumda, dijital yuanın “kontrol edilebilir anonimlik” aracılığıyla gizliliği koruyabildiğini savundu. Bu durum, küçük ödemelerin izlenmediği ancak daha büyük olanların izlenebileceği anlamına geliyor.
CBDC’nin Benimsenmesinin Artması İçin Çaba Var
Dijital yuanın 2020’deki başlangıcından bu yana, Çin’deki çeşitli yargı bölgeleri CBDC‘nin benimsenmesini artırmak için çalışıyor. Birçok şehir, sübvansiyonlar ve tüketim kuponları yoluyla 26,5 milyon doların üzerinde para dağıtarak bu hedefe yönelik adımlar atmış durumda.
Bu rapor, Çin’deki dijital yuanın yaygınlaşmasının önündeki engelleri ve toplumdaki kabul sürecini anlamak için önemli bir ana ışık tutuyor. Devletin, dijital yuanın güvenliği ve kullanım kolaylığı gibi konularda vatandaşların endişelerini ele alması gerekecek gibi görünüyor.
