Kripto para sektörü ve lider kripto para birimi Bitcoin (BTC), son yıllarda en çok dikkat çeken varlık sınıfı ve varlık olmayı başardı. Geleneksel piyasaların toplam piyasa değerine ulaşılamasa da popülerlik açısından bunun en az hisse senedi piyasası veya emtialar kadar popüler olduğu söylenebilir. Bu da doğal olarak çeşitli endeksler ile emtialar ve BTC arasında bir nedensellik ilişkisi olup olmadığının defalarca masaya yatırılmasına neden oldu. BTC, zaman zaman DXY veya S&P 500 gibi önemli endeksler ile aynı paralelde ilerlerken bazı zamanlarda ise bunun esamesi okunmuyor. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAİBÜ) tarafından yayınlanan bir makalede ise BIST100 endeksi ve BTC arasındaki nedensellik ilişkisi ele alındı.
Türk Akademisyenlerden BTC Çalışması
Yapılan yeni araştırmaya göre Bitcoin ve BIST100 endeksi arasında bir nedensellik ilişkisi olmadığı görülüyor. Mert Baran Tunçel, Yaşar Alptürk, Mehmet Akif Altunay ve İsmail Bekci tarafından yayınlanan araştırma, önemli verilere dayanıyor. Yapılan çalışmada, Bitcoin’in BIST100 endeksi üzerindeki etkisi test edildi.
Bitcoin bağımsız değişken, BIST100 endeksi ise bağımlı değişken olarak kabul edilirken çalışmada serilerin durağanlık analizi yapısal kırılmasını dikkate alan Lee Strazicich birim kök testi aracılığıyla test edildiği aktarıldı. Araştırmacılar daha sonra ise Granger nedensellik testindeki eksiklikleri ve problemleri gideren Toda-Yamamoto testi kullanılarak değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini tespit etmeye çalıştı.
Yapılan bilim çalışmaların sonuçları ise Bitcoin ve BIST100 endeksi arasında bir nedensellik ilişkisi olmadığını gösterdi. Bu, Bitcoin fiyatındaki değişimlerin BIST100 endeksi üzerinde belirgin bir etkisi olmadığı anlamına geliyor. Benzer şekilde, BIST100 endeksi değişimlerinin de Bitcoin fiyatları üzerinde belirgin bir etkisi olmadığı görüldü.
BTC ve BIST100 Arasında Nedensellik Yok
Bu bulgular, yatırımcıların kripto para birimlerine yönelik stratejilerini belirlerken dikkate alması gereken önemli bir faktör olarak ifade edilebilir. Bitcoin ve diğer kripto paraların yatırım portföylerindeki yerini belirlerken, bu varlıkların en azından Türkiye genelinde geleneksel finansal piyasalarla doğrudan bir ilişkisi olmadığı göz önünde bulundurulmalıdır.
