Birkaç yıl önce işlem gecikmeleri ve ağ tıkanıklığıyla boğuşan Ethereum (ETH), çok sayıda ölçeklendirme çözümü sayesinde bu zorlukları çözmenin eşiğinde. İşte Vitalik Buterin’in konu hakkındaki açıklamaları!
ETH’dan Yenilik!
Ethereum’un ağ tıkanıklıkları adına yaptığı çalışmaların sonuncusu Polygon (MATIC) tarafından başlatılan Ethereum Sanal Makinesi [zkEVM] ile sıfır bilgi entegrasyonudur. Mainnet Beta 27 Mart’ta açılmış olmasına rağmen hedeflenen pek çok katılımcı Layer-1 projesinin Layer-2 muadili ile nasıl etkileşime gireceği konusunda karışıklık yaşıyor. Bu bulanık görüntü nedeniyle Vitalik Buterin konuyla ilgili bir blog yazısı yayınladı. Ethereum’un kurucu ortağına göre, fikir birliği ve yürütme istemcisinden oluşan projenin düğümleri, zkEVM katılımına izin verecek şekilde azaltıldı.
Yürütme istemcisi, blok zincirindeki verileri doğrulamak için Proof-of-Stake (PoS) mekanizmasını kullanacak. Ayrıca mutabakat istemcisi en son veri tabanını korumaktan ve işlemleri yürütmekten sorumlu. Normal şartlar altında bu istemciler ağın üçte ikisini oluşturur. Ancak zk toplamalarının tanıtılmasıyla artık durumun böyle olmaması sağlandı. Bu nedenle zincir blokları sonlandırmayı durdururken geliştiricilerin müdahale etmesine izin verilecek. Vitalik Buterin açıklamalarında şu ifadelere yer verdi:
Bugün itibariyle, hiçbir fikir birliği veya yürütme istemcisi ağın 2/3’ünden fazlasını oluşturmuyor.
Vitalik Buterin Açıklamaları!
Ayrıca Vitalik Buterin, serbest bırakılan alanın zkEVM’nin üçüncü Ethereum istemcisi olacağı anlamına geleceğine de dikkat çekti. Ancak Layer-1’in yürütmeyi doğrulamak için bunları doğrulama için kullanması gerektiğinden, bu durumun hemen gerçekleşmeyeceğini belirtti. Vitalik Buterin, zk yeteneğine rağmen hiçbir Layer-2’nin çözemeyeceği sorunlar olduğundan bahsederek geç yayınlanan bir bloğun ardından zincirin bozulmasına izin verebilecek gecikme zorluğunu da belirtti. Ancak uzun vadede olası çözümlerin olduğunu aktararak konu hakkında şunları söyledi:
Gecikme sorunu, tek yuvalı kesinlik protokolünü tasarlarken dikkatli olunarak çözülebilir. Bilgi verimliliği sorununun, doğrulamayla ilgili verilerin toplanması için ayrı bir protokole sahip olunarak ele alınması gerekir.
Bununla birlikte tanınan isim zk Kısa ve Etkileşimli Olmayan Bilgi Argümanı’ndan (zk-SNARKS) da bahsetti. Vitalik Buterin’e göre, blok zinciri üzerinde sözleşmeler oluşturmayı ve işlem yapmayı mümkün kılan zk-sNARKS ve ERC-4337, veri verimliliği sorununu da çözebilir. Ayrıca Ethereum kurucusu, tüm sürecin gerçeğe dönüşmesinin uzun zaman alacağını belirterek açıklamalarını sonlandırdı.