Polygon, Ethereum Sanal Makinesi (EVM) ile uyumlu zkEVM adlı sıfır bilgi (ZK) ölçeklendirme çözümünü duyurdu. Polygon’un zkEVM’si hala bir test ağı (testnet) aşamasında ve 2022’nin sonunda ana ağa (mainnet) ulaşması bekleniyor.
ZK-Rollup’ın Neden Olduğu Boşluk
ZK-Rollup’lar, bir Blockchain’in üzerine inşa edilmiş herhangi bir Layer’ın daha fazla işlemi çok daha düşük bir maliyetle işlemesine izin veren karmaşık bir teknolojidir ve temel Blockchain’de tüm bu işlemlerin gerçekleştiğine dair yaşayan bir kanıt bırakır. Öte yandan ZK-Rollups’taki en önemli boşluk, Ethereum Sanal Makinesi (EVM) için tam destek eksikliğiydi. EVM, merkeziyetsiz uygulamalar için Ethereum Blockchain’in ana işlem birimidir. Buradaki kilit nokta, EVM uyumlu herhangi bir Blockchain’de çalışan uygulamanın zkEVM’yi kullanabilmesini sağlayacak olması.
Polygon Hermez’in kurucu ortağı Jordi Baylina, zkEVM‘nin lansmanına ilişkin yaptığı değerlendirmede “Birçoğu zkEVM’nin yıllarca uzakta olduğuna veya pratik veya rekabetçi olmadığına inanıyordu. Bize kimse inanmadı ama Polygon inandı.” dedi.
Polygon, esas olarak Ethereum‘a bir hisse kanıtı (PoS) yan zinciri çalıştırmasıyla bilinirken, aynı zamanda ZK-Rollup‘larına odaklanan çeşitli Layer 2 çözümleri de sunuyor. Bunlar arasında, merkeziyetsiz uygulamaların işlem maliyetlerini düşürmesine ve verimi büyük ölçüde artırmasına yardımcı olan ZK-Rollup tabanlı çözümler olan Hermez, Miden, Zero ve Nightfall yer alıyor. Öte yandan Polygon, zkEVM geliştiren ilk proje değil. Bu yılın başlarında zkSync, EVM uyumlu ZK-Rollup’ın halka açık test ağında piyasaya sürüldüğünü duyurmuştu.
Ücretler Büyük Oranda Düşecek
Polygon’un ölçeklendirme çözümünün Ethereum’un hisse kanıtı (PoS) ağına yaklaşan geçişinden sonra nasıl çalışacağından bahseden Polygon’un kurucu ortağı Mihailo Bjelic, The Merge’nin ardından bile Ethereum ağındaki işlem ücretlerinin önemli ölçüde değişmesinin muhtemel olmadığını iddia etti. Ona göre zkEVM ile işlem ücretleri yüzde 90 ve gelecekte daha fazla düşecek.
Bjelic, “zkEVM, ayrıca Ethereum PoS’a geçiş yaparken işlem gecikmesi için bir geçici çözüm olarak hizmet edecek ve daha sonra verimde daha da büyük kazançlar sağlayacak.” dedi. Ekibe göre, zkEVM’nin bu yaz sonunda halka açık test ağında konuşlandırılması ve ana ağ lansmanının 2023’ün başında yapılması planlanıyor.
zkEVM’nin lansmanının şimdilik Polygon’un (MATIC) fiyatı üzerinden etkisi olmadı. Piyasa uzmanlarına göre, yazım sırasında 0,9196 dolardan işlem gören MATIC‘in fiyatına olumlu etki etmesi kaçınılmaz bir gerçek.
