Uluslararası Ödemeler Bankası (Bank for International Settlements – BIS) tarafından yayımlanan yeni bir rapor, Bitcoin $103,805.78 ve diğer dijital varlıkların ekonomik stres zamanlarında daha fazla kullanıldığını ortaya koyuyor. Rapora göre özellikle yüksek enflasyonun yaşandığı, para transferlerinin pahalı olduğu veya devletin döviz çıkışına sınır getirdiği ülkelerde kripto para araçlarına yönelim artış gösteriyor.
Ekonomik Zorluklarda Kripto Paraya Yönelim
Birçok ülkede finansal sistemler işlerliğini kaybettiğinde veya transfer maliyetleri yükseldiğinde, insanlar alternatif finansal çözümler aramaya yöneliyor. Bu noktada, kullanıcılar başta Bitcoin olmak üzere USDT ve USDC gibi sabit kripto paraları daha çok tercih ediyor. Kripto varlıklar, uluslararası para transferlerinde ve yerel para biriminin değer kaybı dönemlerinde hızlı ve daha kontrol edilebilir finansal araçlar sunuyor.
Rapor, devletlerin para giriş-çıkışlarını kontrol altına almak amacıyla sermaye hareketlerini kısıtladığı dönemlerde kripto para kullanımının yükseldiğine dikkat çekiyor. Böylece bireyler, getirilen kısıtlamaları aşmak için dijital varlıkları bir çözüm aracı olarak değerlendiriyor.
BIS raporunda, “Kripto paralara yönelim, genellikle yüksek enflasyon, artan transfer maliyetleri ve kısıtlamalar sonucunda öne çıkıyor. İnsanlar, finansal sistemlerin sekteye uğradığı ve ihtiyaç duydukları anlarda dijital para birimlerini tercih ediyor.” ifadeleri yer alıyor.
Sınır Ötesi Kripto Transferlerinde Büyük Artış
BIS’in 2017 yılından 2024’ün ortasına kadar elde ettiği veriler, kripto borsaları ve uygulama kullanımlarını kapsıyor. Sınır ötesi kripto para transferleri, 2017’nin ilk çeyreğinde yaklaşık 7 milyar dolar seviyelerindeyken, 2021’in son çeyreğinde 800 milyar doları aştı. 2022 yılında ise kripto piyasalarındaki düşüşle birlikte bu rakam 400 milyar dolara geriledi fakat 2024’ün ikinci çeyreğinde yaklaşık 600 milyar dolara yükseldi.
İlk yıllarda bu transferlerin yaklaşık yüzde 80’ini Bitcoin oluştururken, son dönemde oranın yüzde 25’in altına düştüğü belirtiliyor. Kullanıcılar artık daha fazla sabit kripto para çözümlerine yöneliyor, ancak bu değişim Bitcoin’in öneminin azaldığını değil, insanların farklı ihtiyaçlarında farklı araçlar tercih ettiğini gösteriyor.
Kullanım İhtiyaca Göre Şekilleniyor
BIS raporuna göre, kripto paraların kullanımı coğrafyadan veya yerel geleneklerden ziyade ihtiyaçlara göre şekilleniyor. Bir bölgede yaşayan bireyler, geleneksel bankacılık altyapısına güvenemediklerinde ve finansal baskı yaşadıklarında alternatif olarak Bitcoin gibi dijital para birimlerine başvuruyorlar.
Raporda ayrıca, küresel finansal stresi gösteren VIX endeksi gibi göstergeler yükseldikçe Bitcoin ve diğer kripto varlıkların kullanımının da arttığı belirtiliyor. Araştırmaya göre, bu artış sadece bireysel kullanıcılarla sınırlı kalmıyor; yatırımcılar ve şirketler de belirsiz zamanlarda dijital varlıklara yöneliyor.
BIS’in yayımladığı bu çalışma, kripto paraların temel amacının sadece yatırım olmadığını; özellikle kriz dönemlerinde pratik bir finansal çözüm sunduğunu gösteriyor. İnsanlar, geleneksel yöntemlerle erişemedikleri hizmetlere kripto para yollarıyla ulaşabiliyor, böylelikle finansal özgürlüklerini koruyabiliyorlar. Sınır ötesi transferlerde yaşanan hızlı artış ve sabit paraların yükselen payı, kripto piyasasının kullanıcı odaklı çeşitlenmeye devam ettiğini gösteriyor.